Vischrookerij van Heerde en Reumer
Slagersplein te Brunnepe
Corona houdt ons ook deze Tweede Paasdag in de greep. De bewoners van verzorgingstehuizen, die normaal op dit soort dagen lekker naar buiten gaan, mogen nog steeds niet op pad. Daarom is vertier op afstand en op afspraak van harte welkom.
Zo ook bij het verzorgingstehuis ‘De Amandelboom’ in Kampen. “We hebben de laatste weken al veel van buitenaf mogen ontvangen. Paaseitjes, live muziek en nu dus ook onze eigen rokerij uit Brunnepe”, vertelt Jeanet Blom, medewerker van het tehuis.
Op maandag Tweede Paasdag gaan de Vischrookers uit Brunnepe zalm roken voor het personeel en de bewoners uit de Amandelboom. Hiermee willen de Vischrookers hun bewondering uitspreken voor het hardwerkende personeel en de bewoners die binnen moeten blijven. Tweede paasdag is altijd een dag voor een uitje of familie bezoek en beide zijn nu niet mogelijk. Dus nu komt een klein ” uitje” naar de Amandelboom en kunnen de bewoners vanaf de balkons zien hoe de verse zalm daar ter plekke wordt gerookt.
Met fors stemgeluid kan er het een en ander verteldt worden en er klinkt tussendoor gezellige oude Zuiderzeemuziek. Samen met de activiteitenbegeleiding van de Amandelboom is er gekeken hoe de vers gerookte vis veilig naar binnen kan. Ook voor familie en vrienden die hun dierbaren op afstand komen begroeten is er een stukje vis te proeven. De Foodtruck Vischrookerij staat maandagmiddag vanaf 1400 uur volledig uitgestald in de mooie binnentuin aan de achterzijde van de Amandelboom.
In deze wintermaanden zijn de jongens van de Vischrookerij weer veel op pad met de Foodtruck Vischrookerij. Dat het een succes is , is wel te merken aan alle complimenten die ze krijgen. Of het nou tijdens Kerst in Oud Kampen is of ergens op een bedrijfs- of personeelsfeest, overal waarderen de gasten onze pure zalmsmaak. Puur, eerlijk en duurzaam staat ook hoog in ons vaandel. Vandaar dat de Vischrookers nu echte ” Varlaks” roken. Deze zalm kopen ze vers in bij Vischer Seafood op Urk. Varlaks betekent “onze zalm ” en deze zalmen groeien op bij lokale viskwekers en kleine familiebedrijven. In Noorse fjorden boven de poolcirkel waar het water zo koud is dat onze zalmen geen last hebben van zeeluis. Ook hebben ze daar meer ruimte, krijgen ze geen hormonen, kleurstoffen of antbiotica. De omgeving en het biologische voer zorgen ook voor een gezonde en pure zalm. Wat ook weer ten goede komt van de smaak, naast natuurlijk de ambachtelijke manier van roken door de Vischrookers zelf.
De Stichting tot behoud Vischrookerij van Heerde en Reumer rookt al vanaf de eerste editie van Kerst In Oud Kampen visch. Een jaar hebben ze door overmacht moeten overslaan helaas. Leuk is het dan wel om zelf rond te kunnen lopen op dit prachtige kerst straatfestival in het mooie Kampen. De beginjaren stonden de Vischrookers jaren in het Keizerkwartier op een prachtige locatie. Na een aantal jaren verhuisden de Vischrookers naar de Hagenpoort om die hoek een beetje aan te kleden en om samen te werken met Vishandel de Buitenhaven.
Lees verder “Vischrookerij is een van de trouwste deelnemers aan KiOK”
Deze periode wordt er door twee Kamper bedrijven hard gewerkt aan het hele complex van de Vischrookerij. Al het buitenschilderwerk en nieuwe boeidelen zorgen zo weer voor een mooie aanblik. Het complex is een samenhangend gebouw met oa. de oude haringinleggerij , de dubbele woning ” Molenzigt” uit 1886 en natuurlijk de rookhokken uit 1881. Om dat helder te krijgen liet de Stichting tot Behoud Vischrookerij al jaren geleden een onderzoek instellen door Ronald Stenvert van het bureau voor Bouwhistorie en Architectectuurgeschiedenis ( BBA) in Utrecht.
Met grote regelmaat kom je hem tegen op de Koggewerf in Kampen: de markante verschijning van meester visroker Roel Vahl. Een ‘getaande Brunneper’, om in stijl van Kampens roemrijke visserijverleden te spreken, de tijd dat nog in grote aantallen zeilen en touwen in een speciale vloeistof werden gedompeld, om goed geconserveerd te blijven. Als vrijwilliger actief bij de Stichting tot Behoud van Kamper Botters. Sinds 2007 in de Stichting tot Behoud van de Vischrookerij tevens opkomend voor eerherstel, van wat nog rest van Kampens laatste oorspronkelijke visrokerij aan het slagersplein in de stadswijk Brunnepe. Actie voeren, samen met Berry Zandbergen, Job Jager en Johan ten Hove.
Begin vorige eeuw was de rokerij haringinleggerij een florerend bedrijf in handen van Piet Reumer en Hendrik van Heerde. In 1955 kwamen grond en opstallen in bezit van de gemeente Kampen. Sindsdien raakte rokerij in verval. Restauratie van de rookhokken staat onder andere op het verlanglijstje van de stichting. Daarbij het voormalige woonhuis inrichten als ‘buurtmuseum’, compleet met archief en een permanente expositie over de vroegere intensieve visserij in Kampen, met de nadruk op Brunnepe. Sinds 2017 houden Roel en Job Jager alvast het ambachtelijk roken in ere, gebruik makend van een uit 1967 stammende Opel Blits, omgebouwd tot rijdende visrokerij. Als zodanig een bekende en gewaardeerde verschijning bij evenementen in Kampen en omstreken. Van verre al herkenbaar aan de enorme rookwolken, die opstijgen uit de vijftig jaar oude rookkast, het episch centrum van het ludieke mobiele bedrijf. Kampen stond ooit bekend om zijn kwaliteit gerookte paling, maar door de sluiting van de Zuiderzee, in 1932 gevolgd door een drastisch vangst verbod op deze, inmiddels bedreigde vissoort, rookt de Kamper ‘foodtruck’ uitsluitend zalm, makreel en poon. Daarmee het beeld oproepend van lange rijen publiek, watertandend wachtend tot het moment dat de deur van de rookkast open zwaait en visroker Roel Vahl, wijzend op het ‘roze goud’ van de zalm, geurend opdoemend in een mist van smeulend beuken en eiken, met stemverheffing laat weten: ‘Mensen, bin ze niet skitterend?! En lekker!’ Lees verder “Mensen bin ze niet skitterend?!”
Iedereen weet dat de Vischrookers uit Brunnepe altijd vol ideeen en energie zitten. De oude ligger van Reumer die hun bezit is staat inmiddels vermeldt in het landelijke Register Varende Monumenten, welke is erkend door de Rijksoverheid.
Deze week is de ligger verplaatst zodat de restauratie door Bram de Jongh van Bramco kan gaan plaatsvinden. Het wordt een restauratie naar origenele uitvoering en de Vischrookers willen hem gebruiken bij visserijdemonstraties. Gisteren was er nog een rondleiding bij de oude Vischrookerij en daar werd nog uitvoerig gesproken over de plannen van de Vischrookers. Die plannen zijn voor de lezers van deze krant niet nieuw. De rookhokken kunnen weer gebruikt worden om paling en vis in te roken. Het dubbele woonhuis ” Molenzicht” gaat het Brunneper Buurtmuseum herbergen met het Brunneper archief en het Schokkerverhaal. De oude haringinleggerij kan dienst doen om het Kamper visserijverleden te laten zien.
Om toeristen makkelijk de weg te laten vinden naar de Vischrookerij zou het erg mooi zijn om een kettingbrugje ( kleine versie van de mooie oude IJsselbrug ? ) te maken naast de Taveerne op de Koggewerf. Na het bezoek aan de Koggewerf ( straks Maritiem Erfgoed Centrum) lopen de toeristen over het ophaalbrugje en over het Gait Berk Pad , langs het Veerkoppien naar de Vischrookerij. Nog mooier zou zijn als ipv. de nog te bouwen woontorens op het voormalige Berkterrein het IJsselkogge Museum zou kunnen komen. De IJsselkogge ligt dan maar 100 meter naast zijn vindplaats. De IJsselkogge en Vischrookerij kunnen als Maritiem Erfgoed elkaar versterken en Brunnepe hun plek geven om de geschiedenis te laten zien. Kampen krijgt zo zijn Maritieme Boulevard van Kadekraan tot aan het oude Mestgat. En natuurlijk is er aan die boulevard een prachtige plekje gereserveerd voor de oude ” ligger van Reumer”.
De stichting tot behoud Vischrookerij heeft weer museale items gekregen om straks tentoon te kunnen stellen. Op het gekregen getuigschrift uit 1950 van dhr. G. Landman is duidelijk te lezen dat hij na 20 jaar vischrooken ontslag kreeg als gevolg van de Afsluitdijk en de inpoldering.
Ook in de bouwstijl van de Vischrookerij zelf is te zien dat de inpoldering zorgde voor veranderingen van het bouwwerk. Er werd toen natuurlijk geen haring meer gevangen, dus de inpandige haringinleggerij verloor zijn functie. Paling werd er nu steeds meer gerookt.
Over de bouwstijl is veel geschreven in een rapport door het Bureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschiedenis (BBA) . Zij schrijven ook hoe mooi het complex van de Vischrookerij kan dienen als locatie voor historische visserij- demonstraties bij een historische rookerij.
Ook dit jaar tijdens Kerst in Oud Kampen werken de stichtingen Vischrookerij, Kamper Botters en de cafe’s/restaurants de Vierjaargetijden en de Bastaard samen op de IJsselkade. Ook dit jaar is er op de IJsselkade weer veel te beleven, proeven en te zien. Zo wordt het Kamper visserijverleden verbeeld, komt er een grote 3D-illusie van een enorm schip, is er een theateract op een van de charterschepen en zingen er diverse shantykoren op de IJsselkade. Natuurlijk zijn de ijsberen en de pinquins er weer.
Ook staat er dit jaar een zeer oude koperen geklonken taanketel om de visnetten te tanen. De Kamper Botterstichting is ter plekke bezig het onderhoud van een oude vispunter. Op zaterdagavond is er afsluitend een dansavond in de Vierjaargetijden met bottervrijwilliger Jac Ruiten en dj Berry.
Lees verder “Vischrookerij, Kamper Botters, Vierjaargetijden en de Bastaard tijdens KIOK”
Zaterdag 1 december vierde de Stichting tot Behoud Vischrookerij van Heerde en Reumer hun 12,5 jarige jubileum. Op het mooie Koeplein stond de Foodtruck Vischrookerij gratis lekkere zalm uit te delen aan de voorbijgangers. Onder hen ook de fotograaf van deze foto , onze eigen burgemeester Bort Koelewijn. Als geboren Spakenburger ligt zijn hart natuurlijk bij botters en gerookte vis. Ook Sinterklaas kwam langs en heeft nog even geholpen achter de kraam. Lekkers weggeven op zijn eigen verjaardag kan hij als geen ander. Maar er waren ook nog veel voorbijgangers die ons hun waardering uitspraken over de lekkere zalm , maar vooral over onze lange strijd voor de Vischrookerij. Zij kregen energie van de vis en wij kregen weer energie van alle complimenten en mooie verhalen. Veel opmerkingen gingen over dat Kampen zuinig moet zijn op zijn Maritieme Erfgoed en dat er zoveel andere steden zijn die spijt hebben van hun sloopwoede.