Het moet maar eens afgelopen zijn met de patstelling rond de oude ‘vischrookerij’ aan het Slagersplein in Kampen, vindt de stichting Behoud Erfgoed Brunnepe. Ze heeft daarom een formeel verzoek ingediend om zowel de rokerij als de aanliggende woningen, waarin ook nog een haringinleggerij zit, aan te wijzen als gemeentelijk monument.
Het stoort de stichting dat er helemaal niets is gedaan met rapporten uit 2007, waaruit de grote cultuur-historische waarde van de gebouwen blijkt. „Dat moet worden hersteld”, zegt Edy Prick van de stichting BEB.
Wat het extra gecompliceerd maakt: het complex kent twee eigenaren. De woningen zijn van de gemeente, de rokerij en ondergrond zijn door het vorige college overgedragen aan projectontwikkelaar Mateboer. Die wilde er een vijfde woontoren bouwen. Voornamelijk doordat stedenbouwkundige uitgangspunten zijn veranderd, kan dat niet doorgaan. Mateboer wil daarvoor worden gecompenseerd en was daarom tot nu toe niet bereid de rokerij terug te verkopen aan de gemeente.
Het komt maar niet verder
„De zaak zit eigenlijk muurvast”, zegt Prick. „We hebben met Mateboer gepraat. Die zegt dat ze er eerst met de gemeente moeten uitkomen. Het komt maar niet verder.” Door te vragen het hele ensemble van gebouwen tot monument te verklaren, hoopt BEB in ieder geval het behoud van de panden veilig te stellen.
Bijzonder complex
De historische waarde staat al sinds 2007 buiten kijf. Het Bureau voor Bouwhistorie en Architectuurgeschiedenis kwam tot de conclusie dat het om een ‘bijzonder complex’ gaat dat de opkomst en ondergang van de visverwerking in het voormalige Zuiderzeegebied mooi illustreert. Naar het oordeel van BBA is het complex ten onrechte ontsnapt aan de aandacht bij de uitvoering van het landelijk Monumenten Inventarisatie Project.
Ook de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed heeft het belang van het complex onderkend. Het toont de bouwkundige ontwikkeling in de eerste helft van de vorige eeuw en is bovendien ‘fraai en karakteristiek gesitueerd’. „Door beide kwaliteiten is het van regionaal belang als tastbare getuige van de opkomst en ondergang van de visserij en visverwerkende bedrijven langs de voormalige Zuiderzeekust. Op grond van deze kwalificaties is het complex zeker behoudenswaardig”, concludeert het RCE.
Streekmuseum
Het complex zou zich volgens BEB goed lenen voor een streekmuseum. Dat idee spreekt ook wethouder Albert Holtland aan. „Als ze met goede plannen komen, staan we daar zeker voor open. En ik ben ook wel met ze eens, na de hele voorgeschiedenis, dat we de visrokerij moeten behouden daar. Het liefst samen met die huisjes.”
Volgens Holtland staat de terugkoop van de grond onder de rokerij bij elk overleg met Mateboer op de agenda. „We hebben ook een bod gedaan. Alleen Mateboer wil nog niet verkopen.”
Compensatie
Dat komt, zegt directeur projectontwikkeling Tjerk Prinsse van Mateboer, omdat het bedrijf toezeggingen van de gemeente wil over de mogelijkheid om elders in de gemeente woningen te bouwen. Als compensatie voor de geschrapte vijfde woontoren. „Dat kost de gemeente niets, we willen gewoon betalen voor de bouwgrond. Dan kunnen we elders onze verdiencapaciteit inzetten”, zegt Prinsse.
Holtland wil echter geen toezeggingen doen over toekomstige projecten, zoals het vorige college dat tot zijn ergernis wel deed. „Toezeggingen, dat is in het verleden te vaak gebeurd. Dat ga ik niet doen. Daar ben ik echt fel op tegen.”
Uitruil
In plaats daarvan hoopt Holtland tot een soort uitruil te komen. Door gemeentelijke grond aan de Bovenhavenstraat te verkopen aan Mateboer. Die kan daar dan op de plek van de oude glashandel woningen ontwikkelen, in ruil voor verkoop van de rokerij. Op die suggestie wil Prinsse nog niet ingaan: „Dat moet hij dan eerst maar eens met ons bespreken.”
